Συντάκτης: Άννα Σολωμού, Σύμβουλος Ανθρωπίνων Συστημάτων & Συντονίστρια Σχολών Γονέων

Αναμφίβολα η υγιής ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης του παιδιού είναι καθοριστικός παράγοντας για την ομαλή εξέλιξη της προσωπικότητας του και συνεπώς της πορείας του. Πρακτικά όμως είναι ευδιάκριτα τα όρια  της αυτοπεποίθησης και τα όρια του ναρκισσισμού. Υπάρχει τρόπος να ενισχυθεί η ατομική ανάπτυξη χωρίς να υποσκάπτεται η συλλογική.

Η υγιής ανάπτυξη της παιδικής αυτοπεποίθησης αποτελεί ξεκάθαρο γονεϊκό στόχο μόλις τα τελευταία χρόνια και γι’ αυτό συναντά αρκετές προκλήσεις και υπερβολές στην πράξη. Με τον όρο ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης ή αυτοεκτίμησης εννοείται ηεξωτερική και εσωτερική εικόνα που αναπτύσσει το παιδί  για τον εαυτό του. Το πρώτο μέρος του άρθρου προσεγγίζει την ανάπτυξη της εξωτερικής εικόνας ενώ το δεύτερο μέροςτης εσωτερικής.

Η τηλεόραση, ο καταναλωτισμός και γενικότερα ο δυτικός τρόπος ζωής προσδίδουν ιδιότητες και σημασίες στην εξωτερική εικόνα του ανθρώπου και κατά συνέπεια του παιδιού, οι οποίες το αποπροσανατολίζουν και το επιβαρύνουν σημαντικά. Η προσέγγιση του γονιού για την ανάπτυξη μιας καλής εξωτερικής εικόνας μπορεί να βασιστεί α) στην πρόληψη, β) στον σεβασμό της μοναδικότηταςκαι γ) στη δημιουργία ενός δυνατού πρότυπου-γονέα.

Τα παιδιά χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και βοήθεια στη διαχείριση των τηλεοπτικών εκπομπών που επιτρέπεται να παρακολουθήσουν αναλόγως την ηλικία ώστε ο βαθμός κατανόησής τους να είναι ικανοποιητικός και να μην γίνονται παθητικοί δέκτες μη επεξεργασμένων μηνυμάτων. Από την προσχολική κιόλας ηλικία η συζήτηση για οτιδήποτε συναντούν (είτε στην τηλεόραση είτε στον πραγματικό κόσμο) είναι μια καλή ευκαιρία για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και τον διαχωρισμό του πλασματικού από το πραγματικό. Τονίζουμε και διαχωρίζουμε την πραγματική εικόνα από την ψηφιακή και ρετουσαρισμένη. Βοηθάμε τα παιδιά να εμβαθύνουν και να αξιολογούν τα παραπλανητικά πρότυπα με τα οποία βομβαρδίζονται.

Από την άλλη, η κατανόηση και ο σεβασμός της μοναδικότητας είναι ένα σημαντικό μάθημα για μικρούς και μεγάλους. Η φύση έχει μεγάλη ποικιλία, όπως και η εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων. Κάθε τι έχει την χάρη του και την μοναδική του ομορφιά. Εάν μάθουν τα παιδιά να εστιάζουν σε αυτή την απλή αρχή νιώθουν όμορφα τόσο με τη δική τους μοναδικότητα, όσο και με των άλλων. Ο άνθρωπος δεν γεννιέται με κρίση, την αποκτά μεγαλώνοντας. Τα μάτια των παιδιών κοιτούν με πολλή αγάπη και αποδοχή αρκεί να τα βοηθήσουμε να διατηρήσουν αυτή την δροσερή ματιά.

Τέλος, η άνεση που νιώθουν οι γονείς για την εμφάνισή τους είναι ο πιο άμεσος τρόπος για να την μεταδώσουν και στα παιδιά τους. Βοηθά πολύ όταν η εμφάνιση τηρεί κάποιες προϋποθέσεις. Δηλαδή, μπορεί η καθαριότητα, η καλή υγεία και η άνεση  να αποτελούν την βάση της εξωτερικής εμφάνισης και να ακολουθούν η αισθητική και οι ιδιαίτερες προτιμήσεις. Για παράδειγμα, σε πολλές γυναίκες αρέσουν τα ψηλοτάκουνα παπούτσια (και αναμφίβολα προσδίδουν κάποια χάρη στο περπάτημα) όμως το θέαμα γίνεται κάπως αστείο όταν χρειάζεται να κουβαλήσει κανείς ψώνια ή να κυνηγήσει το ζωηρό τρίχρονο στην παιδική χαρά… Έτσι και στα παιδιά μας μαθαίνουμε ότι ομορφιά είναι πρωτίστως η καθαριότητα, η άνεση και η καλή υγεία.