Άρθρα
Ινδική Φιλοσοφία
Ή Ινδία είναι η χώρα που στην φιλοσοφική σχολή σκέψης της μαθήτευσαν, διδάχτηκαν, εκπαιδεύτηκαν οι μεγάλοι σοφοί της Δύσης, από τον Πυθαγόρα, τον Τέσλα, μέχρι τον Χριστό. Ινδική Φιλοσοφία Θρησκεία και Σκέψη είναι ένα. Ποτέ οι Ινδοί δεν ξεχώρισαν την Φιλοσοφία και την Πνευματικό Στοχασμό από την θρησκεία. Ελάχιστοι άλλοι λαοί στον γνωστό μας κόσμο, έχουν εμβαθύνει τόσο πολύ στα φιλοσοφικά και πνευματικά θέματα, τόσο πολύ που σε συνδυασμό με την στάση ζωής που υιοθετούν, να δημιουργούν ένα ρεύμα φιλοσοφικής πνευματικότητας. Αξίζει μελέτη και εμβάθυνση στους τρόπους έκφανσης και θεωρίας, μιας και έχει την τιμή, να θεωρείται η αρχαιότερη φιλοσοφική σκέψη του γνωστού μας κόσμου.
Είναι γνωστό ότι ο Πυθαγόρας, ο μεγαλύτερος Στοχαστής και Φιλόσοφος στη Δύση, μαθήτευσε και εκπαιδεύτηκε στην Ινδία, στις σπηλιές της Ellora. Επίσης έχει επισημανθεί η ομοιότητα της Πλατωνικής Φιλοσοφίας με την Ινδική και κυρίως με τις Ουπανισάδ, επηρέασε και κατεύθυνε την σκέψη του Πλάτωνα, μέσω των εγγράφων που αγόρασε από την γυναίκα του Πυθαγόρη μετά τον θάνατο του τελευταίου. Επίσης και της Φιλοσοφικής Σκέψης του Πλωτίνου ο οποίος, επίσης χωρίς αποτέλεσμα, προσπάθησε να φτάσει στην Ινδία. Ένα ακόμη σημαντικό και μυστηριώδες πρόσωπο ταξίδεψε και εκπαιδεύτηκε στην Ινδία. Πρόκειται για τον Απολλώνιο τον Τυανέα, η ζωή και η δράση του οποίου μοιάζει με των Ινδών φιλοσόφων και κατά πολλούς είναι ο Χριστός. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως η Ινδία είναι η πρωτοπόρος και παμπάλαιη φιλοσοφική Σκέψη και Στοχασμός του πλανήτη μας.
Ο Σιντάρτα Γκαουτάμα ή Σιντάτα/Σιδάρτα Γκοτάμα (στα σανσκριτικά सिद्धार्थ गौतम Σιντάρτα Γκαουτάμα, στα παλικά Σιντάτα Γκοτάμα) υπήρξε πνευματικός δάσκαλος από την αρχαία Ινδία. Η ζωή του υπήρξε η αιτία της ίδρυσης του Βουδισμού, που γεννήθηκε στο σημερινό Νεπάλ. Αναγνωρίζεται ευρέως από τους Βουδιστές ως ο Υπέρτατος Βούδας της εποχής μας. Ο χρόνος της γέννησης και του θανάτου του είναι ανεξακρίβωτα, οι περισσότεροι σύγχρονοι ιστορικοί χρονολογούν τη ζωή του από το 563 ως το 483 π.κ.ε. Ο Γκαουτάμα, γνωστός και ως Σακιαμούνι που σημαίνει «σοφός ή άρχοντας[της φυλής] των Σάκια», αποτελεί κεντρική μορφή του Βουδισμού, προσδίδοντας στην Ινδική Φιλοσοφία και Σκέψη την πρωτοκαθεδρία στην φιλοσοφία του κοσμικού σύμπαντος.
Η πηγή και η αφετηρία της ινδικής φιλοσοφίας είναι οι ονομαζόμενες Βέδες, τα αρχαιότερα και τα μεγαλύτερα θρησκευτικά κείμενα της Ινδίας αλλά και του κόσμου όλου. Επί αιώνες διατηρήθηκαν προφορικά και κάποια στιγμή καταγράφτηκαν και διατηρήθηκαν έτσι μέχρι σήμερα. Χωρίζονται σε τέσσερα τμήματα:τη Rig-Veda, τη Yajur-Veda, τη Sama-Veda και την Atharva-Veda. Αυτά τα κείμενα αποτελούν τις Βέδες με την ανώτερη έννοια.
Επίσης οι Βέδες περιλαμβάνουν και ένα άλλο πολύ μεγάλο σύνολο κειμένων τα οποία ασχολούνται με το σχολιασμό, την εμβάθυνση και την ανάπτυξη του τεράστιου, σύνθετου, συμβολικού περιεχομένου των Βεδών. Πρόκειται για τις Βραχμάνας, τα Αρανύακας και τις Ουπανισάδ. Όλα αυτά τα κείμενα με τον τεράστιο όγκο τους αποτελούν την πηγή και την αφετηρία της ινδικής φιλοσοφικής σκέψης, όλου του Ινδικού πολιτισμού και του Ανατολικού γενικότερα. Βρίσκουμε σε αυτά ερωτήσεις και απαντήσεις για πάμπολλα μεταφυσικά, θεολογικά, ανθρωπολογικά, κοσμολογικά, γνωσιολογικά, οντολογικά, όλα σημαντικά για την ύπαρξη μας.
Όμως εκτός από τις Βέδες υπάρχουν και άλλα έργα που τροφοδοτούν με εμπνεύσεις και επηρεάζουν την Ινδική φιλοσοφία. Περιέχουν φιλοσοφικές αντιλήψεις πολύ ενδιαφέρουσες και πολύ υψηλές -όπως στην περίπτωση της Μπαγκαβάτ Γκίτα, είναι σημαντικότατες και είναι αδύνατον να αγνοηθούν. Πρόκειται για τις Σούτρες, τις Σάστρας, τις Πουράνας και τα μεγάλα έπη Μαχαμπάρατα και Ραμαγιάνα καθώς και το μεγαλύτερο φιλοσοφικό-θρησκευτικό κείμενο όλων των εποχών, την Μπαγκαβάτ Γκίτα. Θα επανέλθω σε προσεχές άρθρο εδώ θα επικεντρωθώ πολύ επιγραμματικά.
Η Sanskrita = τέλεια, ευγενής, ήταν η αρχαία γλώσσα της Ινδίας ηλικίας πάνω των 5000 ετών. Από γλωσσολογική άποψη η Σανσκριτική προήλθε από την αρχική Ιαπετική από την οποία προήλθαν και η Ελληνική και η Λατινική. Με τις δύο αυτές γλώσσες η Σανσκριτική συγγενεύει τόσο πολύ και ως προς τις ρίζες και ως προς τους γραμματικούς τύπους, ώστε είναι αναμφισβήτητο πώς και οι τρείς έχουν την ίδια καταγωγή.
Οι Ουπανισάδ οι Upanishads, το κορύφωμα του αρχαίου Ινδικού στοχασμού, αντιπροσωπεύουν τις αρχαιότερες προσπάθειες του ανθρώπου να δώσει μια φιλοσοφική εξήγηση του κόσμου και, σαν τέτοιες, έχουν ανεκτίμητη αξία για την ιστορία της ανθρώπινης σκέψης. Η σπουδαιότητά τους, όμως, είναι πολύ περισσότερο από ιστορική, γιατί με την μοναδική πνευματική τους δύναμη ασκούν σημαντική επίδραση πάνω στην ανθρώπινη σκέψη, πάνω στην ανθρώπινη ζωή.
Οι Upanishads αποτελούν τα τελικά τμήματα των Βέδας και για αυτό καλούνται με το συλλογικό όνομα Βεδάντα (Vedanta), δηλαδή το τέλος (anta) των Βέδας, ονομασία που ερμηνεύεται ακόμα με την έννοια πως περιέχουν την ουσία της βεδικής διδασκαλίας. Βασικά, όμως, οι Upanishads αντιπροσωπεύουν αντίθετο, εχθρικό θα μπορούσαμε να πούμε, προς το τελετουργικό μέρος των Βέδας και ενσωματώνουν μια θεωρία του σύμπαντος τελείως διαφορετική από εκείνη που πάνω της στηρίζεται η θυσιαστική διδασκαλία των Βέδας.
Γιατί, ενώ οι θυσιαστικές ιεροτελεστίες κι οι τελετουργικές πράξεις που διδάσκονται στο Karma-Kanda των Βέδας αποσκοπούν στην απόκτηση υλικής ευημερίας σε τούτο τον κόσμο και παραδείσιας ζωής μετά τον θάνατο, οι Upanishads καταγγέλλουν πως αυτό δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να δένει τον άνθρωπο πιο σφικτά πάνω στον τροχό των γεννήσεων και τον θανάτων και δεν τον αφήνει να προσπαθήσει να λευτερωθεί απο τον κόσμο της ύλης.
Από τις Ουπανισάδ, προήλθαν τρείς σχολές της Βεδάντας, τρεις τρόποι προσπέλασης προς την Αλήθεια, που γέννησαν τρείς τρόπους εμπειρίας που αποτελούν την βάση των τριών σχολών του Βεδάντα:
1) του Δυισμού(Dvaita), που πιστεύει τον Θεό σαν μορφή και, κατά συνέπεια, με κατηγορήματα, αφού μορφή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κατηγορήματα.
2) Του σχετικού Μη-Δυισμού(Vishishtadvaita), σαν Θεό χωρίς μορφή αλλά με κατηγορήματα.
3) Του απόλυτου Μη-Δυισμού(Advaita), και, τέλος, πράγμα που θεωρείτε σαν το έπακρο της φιλοσοφικής σκέψης και της πνευματικής εμπειρίας, σαν Θεός πέρα και πάνω από κάθε κατηγόρημα και μορφή. Οι τρείς αυτές ιδέες δεν είναι αντιφατικές μεταξύ τους, αλλά αποτελούν διαδοχικές βαθμίδες στον δρόμο που οδηγεί στην γνώση της Αλήθειας. Με αυτές μας παρουσιάζονται τρείς κατηγορίες της πραγματικότητας:
Το Σύμπαν, μέσα στο οποίο ζούμε, είναι μια κατηγορία. Οι Jivas, οι ατομικές ψυχές που ζουν στον κόσμο, αποτελούν την δεύτερη κατηγορία και το Υπόστρωμα που βρίσκεται πίσω από το Σύμπαν και τις αναρίθμητες ψυχές, είναι η τρίτη κατηγορία. Το τελευταίο αυτό, είναι η πηγή κάθε γνώσης και κάθε δύναμης. Οι Jivas, μπλεγμένοι στα δίχτυα του κόσμου, υποβάλλονται σε άπειρες γεννήσεις και θανάτους και μετενσαρκώσεις. Για να φτάσουν στην τελική λύτρωση, τη Mukti, που είναι ο τελικός προορισμός όλων των Jivas, πρέπει να αυτό-εγκαταλειφτούν ολοκληρωτικά στην απόλυτη Ύπαρξη-Συνείδηση Ευδαιμονία.
Στην Advaita αυτά που αποκαλούνται Κόσμος και Άνθρωπος και Θεός, στην πραγματικότητα δεν είναι χωριστές οντότητες. Η Πραγματικότητα είναι μία χωρίς δεύτερη. Είναι το Brahman των Upanishads, το Sat-Cit-Ananda, η απόλυτη Ύπαρξη-Συνείδηση Ευδαιμονία.
Ο Atman, ο πραγματικός εαυτός μας, είναι ίδιος με το Brahman. Η ουσία του υποκειμένου το εσώτατο μέρος του όντος, είναι ένα με την ουσία του κόσμου. Ο ατομικοποιημένος εαυτός, ο Jiva, είναι ο Atman, που, από πλάνη ταυτίζεται με το σώμα, το νου και τις αισθήσεις, ατομικοποιείται και φαντάζεται πως είναι διαφορετικός από το Σύμπαν και από τον Θεό. Όταν η πλάνη μας διαλυθεί, αυτό το συναίσθημα της διαφοράς εξαφανίζεται κι απομένει μόνο η Πραγματικότητα, που Αυτή και μόνο υπάρχει, μία και αδιαίρετη μία και χωρίς δεύτερη. Ας σημειωθεί, όμως, πως μολονότι ο Advaita-Vedanta θεωρεί ολόκληρο τον εμπειρικό κόσμο σαν μη-πραγματικό, δεν τον θεωρεί, όμως, σαν μη-υπαρκτό.
Η ύπαρξη του κόσμου παρομοιάζεται με το φίδι που βλέπουμε χάμω, στο μισοσκόταδο, και που, στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένα κομμάτι σκοινί. Για εμάς, το φίδι ειναι απόλυτα πραγματικό, ωσότου φωτιστεί το μέρος και, τότε, διαπιστώνουμε πώς αυτό που νομίζαμε πως ήταν φίδι, δεν ήταν πάρα ένα κομμάτι σκοινί. Έτσι κι ο κόσμος που βλέπουμε είναι απόλυτα πραγματικός για μάς, ωσότου φωτιστούμε με το φώς της Γνώσης και τότε θα διαπιστώσουμε πώς το πάν είναι Brahman και τίποτε άλλο.
Πηγή:http://www.terrapapers.com/?p=702
